BBC Azeri article

Charlie Chaplin Kommunist Partiyasının üzvü olmayıb

Charlie Chaplin was not a member of the Communist Party

Son yeniləmə: 17 fevral, 2012 - 14:06 GMT

Last update: 27 Feb., 2012 - 14:06 GMT

Britaniya Kəşfiyyat İdarəsi Mİ5 Amerikanın xahişilə film ulduzu Charlie Chaplinin kommunist olub-olmadığını araşdırıb. Istintaq zamanı aktyorun doğum şəhadətnaməsi tapılmayıb.

The British Intelligence Agency MI5 investigated the American film star Charlie Chaplin at the request of America. At the time of the investigation, the actor's birth certificate was not found. 

Chaplin haqqında araşdırma aparılması xahişi 1952-ci ildə ABŞ tərəfindən edilmişdi. O zaman ABŞ Chaplinin kommunistlərə rəğbət bəsləyən biri olduğunu sübut etməyə çalışırdı.

The investigation into Chaplin was carried out in 1952 at the request of the USA. At this time the USA tried to prove that Chaplin was a Communist sympathizer.

Yeni açılmış arxiv sənədlərinə görə, MI5 aşkar edib ki, Londonda böyüyən və sonralar ABŞ-a köçən aktyorun sadəcə solçulara rəğbəti varmış, amma bu sahədə heç bir fəaliyyət göstərməyib.

According to newly opened archival documents, MI5 found out that having grown up in London and then moving to the States, the actor had leftist sympathies, but he did not act on them. 

Chaplin Londonda film premyerasında iştriak etdikdən sonra ona geri ABŞ-a qayıtmağa icazə verilməmişdi.

Chaplin took part in a London film premiere, but then he was not allowed to return to the USA.

Mİ5 hesab edir ki, Chaplin solçulara rəğbət bəsləsə də, təhlükəli adam deyildi. Ancaq Mİ5 onun 1889-cu ilə aid doğum haqqına şəhadətnaməsini tapa bilməyib. Bu isə aktyorun Londonda doğulmadığına dair spekulyasiyalar yaradıb.

MI5 considered Chaplin to be a leftist sympathizer, but not a dangerous person. However, MI5 was not able to find his 1889 true birth certificate. And this created speculation that the actor was not born in London.

Ancaq Chaplinin rəsmi bioqrafı David Robinson deyir ki, Britaniya tarixinin həmin dövründə heç də bütün doğumlar qeydə alınmırdı.

However, Chaplin's official biographer David Robinson says that at this time in Britain all births were not registered.

Amerika onun geri qayıtmasına etiraz etdikdən sonra, Chaplin İsveçrəyə köçüb və 1977-ci ildə orada vəfat edib. Son iki filmini Londonda çəkib.

After America objected to his return, Chaplin moved to Switzerland, where he died in 1977. His last two films were made in London.

Chaplin yalnız 1972-ci ildə ABŞ-a qayıdıb və Oscar mükafatını alaraq geri dönüb.

It was only in 1972 that Chaplin returned to the USA, where he received an Oscar.

Milli Arxiv idarəsindən Ed Hampshire deyir ki, Amerika və Britaniya Chaplinin həyatında fərqli nüanslar axtarırdı.

Ed Hampshire, of the national archival office, says that America and Britain were looking at different aspects of Chaplin's life.


“Amerika Chaplinin Kommunist partiyasının üzvü olub olmadığını bilmək istəyirdi. Bu ABŞ üçün mühüm idi”.

America wanted to know whether or not Chaplin was a member of the Communist Party. This was very important to them.

Onun sözlərinə görə, Britaniya üçün məsələnin mühüm tərəfi onun partiya üzvü olub-olması yox, təhlükə yaradıb-yaratmaması idi.

According to its own words, Britain did not consider his party membership to be the problem but whether or not he was dangerous. 

“Onun partiya üzvü olması və ya təhlükəsizliyə risk olmasına dair heç bir sübut tapa bilməyiblər”.

He was not a party member and they could find no proof that about his being a risk to safety.